Jak działa zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy – analiza umowy i potencjalnych ryzyk
• Data: 2025-05-11 • Autor: Michał Kaczmarek
Od 3 tygodni pracuję w nowej firmie, podpisałam umowę o pracę na okres próbny 3 miesięcy. Z pewnych powodów chciałabym wcześniej rozwiązać tę umowę. W umowie znajduje się zapis o tym, że w rok po jej rozwiązaniu nie mogę nawiązywać kontaktów biznesowych z firmami, z którymi obecna firma ma takie kontakty (w załączniku pełny zapis). Chciałabym się zatrudnić w firmie podobnej do obecnej, a do tego ta firma miała pewne kontakty biznesowe z moim pracodawcą. Jednak uważam, że moje zatrudnienie nie zaszkodzi pracodawcy. Czy taki zapis w umowie ma moc prawną? Jeżeli tak, to co groziłoby mi, gdybym mimo wszystko zatrudniła się w nowej firmie? Może zapis bardziej sugeruje, że w nowej firmie nie mogę kontaktować się z klientami z obecnej firmy, ale już pracować w niej mogę.
.jpg)
Umowa o pracę z zakazem konkurencji – poprawność zapisów
Chciałbym zwrócić uwagę, że zapis o zakazie konkurencji przez okresu 1 roku po ustaniu stosunku pracy jest bardzo nieklarowny. Po pierwsze, w sformułowaniu „w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających rozwiązanie przez pracownika umowy o pracę przez pracodawcę” jest błąd składniowy i nie wiadomo, o jaką sytuację dokładnie chodzi. W razie sporu Pani prawodawca prawdopodobnie by argumentował, że chodzi o wszelkie sytuacje zakończenia z Panią umowy. Po drugie, wskazany błąd składniowy sprawia, że nie jest jasne, czy zakaz konkurencji odnosi się do podmiotów, z którymi firma miała kontakty biznesowe czy też podmiotów, z którymi Pani miała w ramach wykonywania pracy dla tego pracodawcy kontakty biznesowe.
Były pracownik z zakazem konkurencji
Powyższe może jednak nie mieć w ogóle znaczenia dla oceny sytuacji, gdyż w razie ustanowienia zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy pracodawca powinien przewidzieć dla Pani odszkodowanie w kwocie 25 procent wynagrodzenia, zgodnie z art. 101(2) § 1 i 3 Kodeksu pracy (K.p.). Zgodnie zaś z § 2 zakaz konkurencji przestaje obowiązywać, jeśli pracodawca tego odszkodowania nie wypłaca. Gdyby pracodawca jednak finalnie przyznał Pani odszkodowanie z tego tytułu i gdyby uznać, że naruszała Pani zakaz konkurencji, Pani umowa nie przewiduje kary umownej za złamanie zakazu konkurencji. W takiej sytuacji pracodawca musiałby pozwać Panią i udowodnić przed sądem wysokość szkody, jaką poniósł.
Wnioski
Mając na uwadze wszelkie opisane aspekty, istnieje niewielkie ryzyko, że musiałaby Pani w takich okolicznościach płacić odszkodowanie, aczkolwiek nie można tego całkiem wykluczyć.
Przykłady z życia wzięte:
Anna i zakaz konkurencji bez odszkodowania. Anna po pół roku pracy w agencji marketingowej dostała ofertę z konkurencyjnej firmy. W umowie miała zapisany zakaz konkurencji przez 12 miesięcy po zakończeniu współpracy, ale nigdzie nie wspomniano o odszkodowaniu. Przed podjęciem decyzji skonsultowała się z prawnikiem i dowiedziała się, że bez zapewnienia odszkodowania zakaz może być nieważny. Dzięki temu bez obaw przyjęła nową ofertę.
Michał i niejasny zapis w umowie. Michał, specjalista IT, po rozwiązaniu umowy o pracę zastanawiał się, czy może rozpocząć współpracę z firmą, z którą jego poprzedni pracodawca miał tylko jednorazowy kontakt handlowy. W jego umowie znajdował się ogólny zapis o"kontaktach biznesowych", bez sprecyzowania zakresu. Michał dowiedział się, że w razie sporu to pracodawca będzie musiał wykazać przed sądem, że jego działania rzeczywiście naruszyły zakaz konkurencji i spowodowały szkodę.
Ewa i brak kary umownej. Ewa, kierowniczka działu sprzedaży, po odejściu z pracy rozważała ofertę z firmy działającej w tej samej branży. W umowie miała zakaz konkurencji, ale nie była przewidziana żadna kara umowna za jego złamanie. Dowiedziała się, że ewentualne roszczenia pracodawcy musiałyby być dochodzone w sądzie, a były pracodawca musiałby udowodnić realną szkodę. Świadomość tego dała jej większy spokój przy podejmowaniu decyzji.
Podsumowanie
Podpisując umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, warto zwrócić szczególną uwagę na jej precyzyjne zapisy oraz obowiązek wypłaty odszkodowania. Niejasne sformułowania mogą budzić wątpliwości, a w razie sporu to pracodawca musi udowodnić szkodę i naruszenie zakazu. Dlatego przed podjęciem nowych zawodowych kroków dobrze jest znać swoje prawa i ryzyka.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości co do zapisów w swojej umowie lub potrzebujesz profesjonalnego pisma w sprawie zakazu konkurencji, nasi prawnicy pomogą Ci bezpiecznie przejść przez ten proces. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Jak rozwiązać umowę z siłownią z powodu problemów zdrowotnych?
» Jak działa zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy – analiza umowy i potencjalnych ryzyk
» Jak legalnie wynająć mieszkanie darowane synowi i pobierać dochód z najmu?
» Umowa fiducjarna a przeniesienie własności
» Zakup auta z ukrytymi wadami, jak odzyskać swoje pieniądze?